‘Na vota cc’era a Santu Mangu
‘na cantina ad’ogne ruga
e ru vinu jìa a lavìna.
Quannu pue se sgabbeddava
A ra porta se trovava
a ‘nnu lazzu
chi pennìa
ligatizza
mmianzu ‘a via
‘na gran frasca
chi pàrca te dìcia:
trasa, trasa!
E ssi ‘u vinu era curtise?
Cce sberrava ‘u nucerise.
Quannu pue era cchjù buanu
‘u’ durava mancu ‘nu juarnu.
Quannu ddà, tu cc’era jùtu
‘u’ rrestavi mai patutu;
spessu ‘u vinu era servutu,
ppe cch’inèra forte ‘e gangularu,
ccu ‘nnu piazzu ‘e vujjhulàru
A re carte,
ohi cchi guerra !
‘E gridate ‘nsinga a’ serra!
Cchi gran ffera,
si jocavi a frùsciu o primèra!
Cc’era chine rimanìa asciuttu
e cchin’era tantu abbuttu.
?
Si tu avìa tantu coddatu
e l’equilibriu s’era scioddatu,
venìa l’ura , a rasa rasa,
de ti nne tornare a ra casa.
Ohi cchi bbotta,
arriati ‘a porta!
Cc’è muglierta ca t’aspetta,
pue t’appretta
ccu vuciune:
<<sì ‘u="" solitu="" cazzune!<br=""> ‘Un te vriguagni!
Te ‘mbriachi tutti i juarni;
ribusciàtu, dde’ si’ statu?!
Guarda cuamu si’ conzatu!
Và jèttate supra ‘nu liattu,
i sianzi ‘i minti quannu si’ muartu? >>
Doppu ‘stu biaddu lisciabùssu,
ppe ‘nnu mise te cala ru mussu.
‘A notte: cchi turmiantu
e cchi lamiantu,
ccu ttuttu chiddu gran parmìantu!
Quannu gnorna
ohi, cchi gorna e cchi vrigogna!
‘U stentinu, divolicàtu ed’arraggiatu,
tuttu chiddu ca prima avìa pigliatu
l’ha doppu spurgatu,
l’ha sbudeddatu,
s’è pulizzatu
e ‘un s’è mmai ‘ngrippatu.
Cchi machinariu stranu
è ‘u cuarpu umanu!
Lavurannu de tri banne,
‘ud’è jutu mai in ppanne.
Fidericu , sbiartu e finu,
de lavuru sempre chjnu,
de Savutu era benutu,
quannu scinna l’umbruliàta,
ppe sse gòdare ‘a sirata;
se sentìa ‘na pocu asciuttu,
e, dicìannu - mò minne futtu -
piglia ‘a ciuccia da’ capizza,
ccu ‘nna manu l’accarizza
e ra liga a ru penninu,
propriu sutta ‘u putighinu,
‘u cuaddu allonga,
senza pàtire 'a vrigogna;
saglia supra ‘nu scalune
e cce parra de vicinu,
<<mò tu="" aspetta,<br=""> ppe ra biàfa‘ud’avire tanta fretta!
E ssi sita te fà,
ccà cc’è acqua a vuluntà.
E ppue, ‘u vì, supr’’e tie cc’è Peppinu
- a nnue cugginu –
ca s’accurra,
ccu ‘nu scattu repentinu,
subitu curra,
basta ca tu jatti ‘nu ragliu;
– me raccumannu - ‘u ffare sbagliu!
Ppe te fare riposare,
certu ‘u mmastu t’aju ‘e cacciare!>>
Pue senza ‘ncuna ‘ndecisione,
si nne và ‘ncommissione.
A re nove
nescia ffore
da’ cantina ‘e ‘Ntoni Russu:
trasìù jancu e nescìu russu.
E pue torna
viarzu ‘a funtana,
dduve avìa lassatu a Tana.
Ma se sa, si vivi troppu
tinn’accuargi sempre doppu
e ssi prima i guai ‘u ri pianzi,
certu, pue ti nne pienti.
Caminannu,
ccu ra panza
a vilanza,
propriu tannu,
‘u chiamàu ‘nu guagliune strampalatu
ca ‘nnu muru era arribbatu,
e ppe sse pigliare ‘a pizzicata,
cce liberau ‘sta sonata:
<<castagnà,
ohi cchi tìbia chi cc’è ccà!>>
Iddu, cce jetta ‘na vrazzata,
e ccu ‘na risata,
piglia ‘a strata d’'a tornata.
Quannu è finarmente arrivatu,
ha trovatu
‘nu muzziaddu ‘e porccheria
e ‘na gran lavina
chi parìa
‘nu jume ‘nchjna;
a ‘nna ricchja s’abbicina:
< Propiu a ‘nna via!
Mò te puartu da’ patruna,
c’‘u furaggiu pue te duna
e a ru catuaju t’ammasuna.
‘A ciuccia a re palore ditte
mova ‘a cuda e allonga ‘e ricchjie
e senza l’<<arri!>>,
doppu ‘na gran ragliata
piglia ‘a strata da ‘nchianata,
sagliannu a ra ‘mpetrata,
cuamu fussi ‘nritirata.
Era troppu affezzionata,
ca ‘na vota allezzionata,
puru senza cumpagnia,
tantu ch’era diligente,
‘u ritornu ‘u sapia a mente.
Quannu ‘a ciuccia a ra casa era bicina
‘a Cimina:
< c’amu datu a cchiru ‘Ntoni!
Tanicè,
si’ ‘a meglia ca ru munnu ccè!>>.
A ra putiga ‘e Marcariaddu,
ppe ‘nna palora ‘e nente,
‘na sira Luigginu,
tantu ch’era cuattu ‘e vinu,
de ‘na sacca de giubbinu,
tiràu ‘nu cagnu de curtiaddu
e a r’antrisata,
a ru vicinu,
ci sferrau ‘nna curteddata
-ppe dispiattu-
a ru cuzziattu,
ccu ‘nna mossa
ca sulu ppe miraculu ‘u’ jia a ra fossa.
A ru luttu,
A ra juta o a ra ricota,
doppu chi s’avia portatu ‘u muartu,
-a ‘nna vota-
se formava ‘na gran filera
de perzune, e cchi strivera!
Ddè Giùanni, a ra cantina,
cc’era sempre ‘na muìna
ca durava fin’a’ matina.
E quannu ‘un cce capìanu,
mmianzu ‘a via si nne nescìanu.
Ppe ri fare trasìre tutti
rapìa puru n’atra porta.
<> jìa gridannu,
< ‘u ra vidi mancu a’ nn’annu!>>
Pue pensava, intr’a mente,
e ‘u’ l’inne futtìa propiu nente,
<<ccà ogne="" juarnu="" cce="" vulerra="" ‘nna="" mortta="">>,
ppe sse ìnchjare ‘a saccotta.
Dde Llissandru,
Cchi ciròma ‘nsinga a tardu!
A ra gghjasa ‘u cchjù vicinu
‘e vivituri nn’era chinu.
Quannu iddu ‘un cce badava
Cicciu Marzicu l’aiutava.
puru ‘u figliu ‘e Cicciu, Ginu,
ogne tantu mintìa vinu
e quann’era ‘ncumpagnia,
‘nu quartinu su’ vivìa,
-ccu Totonnu e ccu Armandu -
senza jire mai a ru sbandu.
Chidda vutte auta e grossa
pàrica te rizzava l’ossa.
Era ‘nu nettaru benedittu
cà currìa sempre dirittu
e ‘nna vota tracannatu
mai te lassava disperatu!
Si, però, n’apprufittavi,
subitu doppu t’astutavi.
Basta sempre ‘na gulìa
ppe pigliare ‘a stessa via;
e quannu ti nne sì’ ‘nnamuratu
riasti sempre calamitatu.
A ru liattu,
chidd’affrittu,
jìari ‘nfesta
e mò a luttu,
se riposa ppe tri juarni,
appoggiatu
supr’a coscia,
ppe cuscinu,
e, currivatu,
a suannu chjnu,
puru iddu…spruzza vinu.
Mò
‘e cantine un vidi nente,
‘ncunu barru sulamente;
e si vùe ‘nu cuddune
‘e vidìre quale furnu fuma.
‘A curppa è…du zappune
ppecchì ‘a vigna è ‘na rugna, sempre tigna,
ca te ‘mpigna e bò dinari e gente.